Ülkemizde ilk İtfaiye Teşkilatı 25 Ekim 1714’te Dergâh-ı Ali Tulumbacı Ocağı adı ile kurulmuş olup 25 Eylül 1923’te yangın söndürme görevi belediyelere verilmiştir. 25 Eylül-1 Ekim haftası ülkemizde Yangından Korunma Haftası olarak kutlanmaktadır. Yangından korunma haftası etkinlikleri süresince yayın organları tarafından halka, okullarda da öğrencilere yangının zararları, yangından korunma yolları anlatılmaktadır. Yangından Korunma Haftası Kutlama Programı her yıl değişiklik göstermekle beraber oldukça hareketli geçmektedir.
Yangından korunma, şüphesiz son zamanların en önemli konusu haline gelmiştir. Ağustos ayında ülkemizde çıkan orman yangınları hepimizi derinden üzmüş, yangının ne kadar büyük hasarlara sebep olabildiğini gözler önüne sermiştir. Üstelik çıkan yangınlar gün geçtikçe yayılmış, hepimizi çaresiz bırakmıştır. Ağaçlar hepimizin oksijen kaynağıdır, bir ağacın büyümesinin yıllar aldığını düşünürsek, bu yangınlarda tabiri caizse ciğerlerimizin yandığını söyleyebiliriz.
Doğal afetleri çocuklarımıza anlatmak en önemli görevlerimizden biridir, bunun için de doğal afetlerin sebep olabilecekleri kayıpları iyice anlamalarını sağlamalıyız. Yangından korunmak için neler yapabiliriz, yangına sebep olabilecek şeyler nelerdir, bunların hepsini tek tek çocuklarımıza anlatmalıyız.
Yangın sadece ormanda çıkmamaktadır, her an her yerde bir yangınla karşılaşabiliriz, bunun içinde her zaman gerekli önlemleri almış olmamız gerekir. Yangın tiplerini bilmek de yangına müdahale açısından büyük önem taşımaktadır.
Yangın Nasıl Çıkar?
Ateş ve ısı insanlığın en önemli buluşlarından biridir fakat kontrol altına alınamazlarsa, orada yangın oluşur. Yeterli derecede ısı, oksijen ve yanıcı maddenin bir araya gelmesi yangına sebep olur. Yangın, önüne gelen her şeyi kül edebilir, çok tehlikelidir. Küçük kıvılcımlardan büyük yangınlar doğabilir.
Yangınlara Karşı Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?
Yangından korunma yöntemleri ve bu yöntemleri iyi bilmek en az yangın kadar önemli bir konudur.
Yapı Bakımından Yangından Korunma (Ev-İşyeri-Konut-Kurum):
- Yapıların yangından korunma sistemleri gelişmiş olmalıdır,
- Tüm yapılarda yanmaz malzeme kullanılmalıdır,
- Yangın için ayrı bölümler oluşturulmalıdır,
- Dumanın yayılmaması için duvardan sızmaları önleyici tedbirler alınmalıdır,
- Yangın çıkış yolları yapılmalıdır,
- Yangın söndürme cihazları doğru sayıda, yerde olmalıdır.
Organizasyonel Olarak Yangından Korunma:
- Yangın için bina içinde gerekli yasaklar konulmalıdı,
- Yangına karşı iyi bir bina yönetimi olması gereklidir,
- Yapının elektrik tesisatı düzenli olarak kontrolden geçirilmelidir,
- Yapıda düzenli yangın tatbikatları yapılmalıdır,
- Yangın çıkışlarının önünde hiçbir engel olmamalıdır, yönlendirme tabelaları doğru yerlerde olmalıdır, ışıklandırılmalıdır,
- Yangın tahliye planı güncellenmeli, yangından korunma sistemi, yangından korunma talimatı kontrol edilmelidir,
- Yangın söndürme cihazlarının düzenli bakımları yaptırılmalıdır, cihazlar yeterli sayıda olmalıdır.
Konutlarda Yangından Korunma:
- Bodrum, tavan arası katları temiz olmalıdır,
- Çocuklar ateş çıkaran malzemelerden uzak tutulmalıdır,
- Ocak, fırın, kalorifer, soba, elektrikli ısıtıcılar dikkatli kullanılmalıdır,
- Yanıcı maddeler evin ayı bir yerinde tutulmalıdır, çocukların ulaşamayacağı yerde korunmalıdır.
- Bacaların temiz olduğuna dikkat edilmelidir,
- Konutlarda yangından korunma malzemeleri bulundurulmalıdır. Yangın söndürücü muhakkak olmalıdır. Yangın söndürücülerin düzenli bakımları yaptırılmalıdır,
- Konutlarda tahliye planı olmalıdır,
- Yangın detektörü olmalıdır. Detektörlerin düzenli kontrolleri yapılmalıdır.
Yangın Söndürmede Kullanılan Yöntemler Nelerdir?
Soğutma Yöntemi ile Yangın Söndürme
Su il Soğutma: Yanıcı maddeyi boğarak, yanıcı maddeden ısı alarak söndürme işlemidir.
Yanıcı Maddeyi Dağıtma: Yanıcı madde dağıtıldığında ısı bölünür, düşer, yangın yavaş yavaş söner.
Kuvvetli Üfleme: Yanan madde üzerindeki kuvvetli hava, alevin sönmesine ve maddenin ısısının düşmesine sebep olur.
Havayı Kesme Yöntemi ile Yangın Söndürme
Örtme Yöntemi: Katı maddeler ve kimyasal bileşenlerin kullanılarak yanan maddenin oksijenle temasının kesilmesi yöntemidir.
Boğma Yöntemi: Yangının oksijenle temasının kesilmesi için özellikle kapalı alanda oluşan yangınlarda kullanılan yöntemdir.
Yanıcı Maddenin Ortadan Kaldırılması: Yanan maddenin ortadan kaldırılarak yapılan söndürme işlemidir.
Yangın Anında Yapılması Gerekenler Nelerdir?
AFAD internet sitesinden elde ettiğimiz bilgilere göre yangın anında, öncelikle telaşa kapılmadan çevrenizde yangın ihbar düğmesi olup olmadığını kontrol etmelisiniz, varsa hemen basmalısınız. Mümkünse 110’u arayıp yangının yerini, büyüklüğünü, ne tür yangın olduğunu itfaiyeye bildirmelisiniz. İtfaiye gelinceye kadar elinizdeki mevcut araçları yangın söndürmede kullanabilirsiniz. Yangın eğer kapalı alanda ise hemen pencere ve kapılar kapatılmalıdır. Alevler yüksekse dolap içi, yatak altı gibi yerlere saklanılmamalı, pencerelerden dışarıdakilerle iletişim kurulmaya çalışılmalıdır. Dumandan korunmak için, yerlerde sürünerek yürünmeli, ağız ve burun ıslak bezle kapatılmalıdır. Duman başka bir odadan geliyorsa kapı açılmamalı, kapıya dokunulmamalıdır. Kıyafet alev almışsa yerde yuvarlanarak söndürmeye çalışmalı, battaniye türü örtülerle alevi boğmaya çalışmalıyız. Vücudumuzda yanık oluşursa hemen soğuk suyun altına tutmalıyız.
Orman Yangınları Neden Oluşur?
- İhmal ve dikkatsizlik,
- Güvenlik önlemi alınmadan ormanda ateş yakılması,
- Yakılan ateşin söndürülmeden bırakılmış olması,
- Sigara ve kibritin söndürülmeden yere atılması,
- Ormanda istenmeyen otların yakılması,
- Cam ve cam kırıklarının orman alanına atılması,
- Çocukların ateşle bilinçsizce oynamaları,
- Kasıtlı çıkarılan yangınlar,
- Tarlayı genişletmek için ormanın bilerek, isteyerek yakılması,
- Orman sınırları içinde yasal olmayan işleri gizlemek için ormanın yakılması,
- İntikam, sabotaj için yangın çıkarılması,
- Yabani hayvanları uzaklaştırmak amaçlı yangın çıkarılması.
Orman Yangınlarının Zararları Nelerdir?
Orman yangınları çok tehlikelidir, sebep olduğu tahribatlar ise saymakla bitmez. Bunlardan ilki, biyolojik çeşitliliğin azalmasıdır. Ormanda yaşayan canlıların evleri, yaşadıkları alan yangınla beraber yok olur. Yangın; erozyon, sel, taşkın gibi olaylara zemin hazırlar. İklim sisteminde değişikliklere sebep olur. Ormancılığı kapsayan turizm, sağlık, spor gibi faaliyetler olumsuz etkilenir.
Özetle yangının, her doğal afet gibi kötü sonuçları olabilmektedir. Yangından korunma ile ilgili her detayı öğrenmeli ve olası bir yangında öğrendiklerimizi uygulamalıyız. Çocuklarımızı, öğrencilerimizi, çevremizdekileri yangın konusunda düzenli bilinçlendirmek riskleri ortadan kaldıracaktır. Yangınların olmadığı, hiçbir canlının canının yanmadığı bir dünya hayaliyle Yangından Korunma Ve İtfaiyecilik Hafta’nızı içtenlikle kutluyor, herkese sağlıklı günler diliyoruz.
Kaynakça:
