Hamileyseniz doğum sonrası depresyon ile ilgili mutlaka duyduğunuz şeyler vardır. Kadınların birçoğunun gebelikleri sırasında da depresyon geçirdiklerini biliyor muydunuz?
Gebelik Depresyonu Ne Kadar Sıklıkta Gözüküyor?
Yapılan bilimsel çalışmalar gebe kadınların yaklaşık %12-36’sında depresyon görüldüğünü göstermiştir. Düşük sosyokültürel düzeyi olan ülkelerde bu oran artmakta. Mutsuzluk ve zevk veren aktivitelere karşı ilgi ve istekte kayıpla kendisini gösteren depresyon kadınlarda erkeklerden daha sık gözükmekte ve kadınlarda da ayrıca 18-45 yaş olan üreme döneminde sıklığı artmaktadır.
Hamilelikte Depresyon Atlanıyor Mu?
Hamile kadınların pek çoğunda hormonel değişikliklerle birlikte uykusuzluk, enerjide azalma, iştah ve cinsel istekteki değişiklikler normal olarak da süreç içinde çıkabilmektedir. Siz ya da doktorunuz bu belirtileri sıklıkla gebelikle ilişkilendirebilmektedir; ayrıca kadınların çoğu bu dönemde ruhsal sıkıntıları normal bir süreç gibi düşünüp fiziksel belirtilere daha çok odaklanabilmektedir.
Gebelik Depresyonu İçin Riskler Nelerdir?
- Genetik faktörler,
- Geçmişte depresyon geçirmiş olmak ya da daha önceki gebeliğinde depresyon geçirmiş olmak,
- Ergenlik ya da genç yaşta gebe kalma,
- Yakınlarından sosyal destek eksikliği, geçmişte şiddet görmüş olma ya da büyük travma yaşamış olma,
- İstenmeyen gebelik olması,
- Evlilik sorunları, yetersiz beslenme, gebelikte ilaç ve alkol, madde kullanımı gibi özellikler varsa gebe kadınlarda depresyon geçirme riski artmaktadır.
Bunların yanı sıra gebelerde kilo alma ve doğum korkusunun da depresyon oluşturduğu gözlenmiştir.
Gebelikte Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler aslında kişilerin gebelik dışı zamanlarda yaşadıkları depresyon belirtileriyle benzerlik göstermektedir. Çoğunlukla depresyondaki kişiler mutsuz, üzüntülü hissetme yanı sıra, normalde keyif aldığı uğraşlara ilgi ve istekte azalma, kilo kaybı ya da kilo alma, uykusuzluk ya da aşırı uyuma, yorgunluk, halsizlik, enerji kaybı, suçluluk duyguları yaşarken gebelerdeki depresyonda ek ipuçları nelerdir?
- Öncelikle bebeğinizle ilgili aşırı endişe hissediyorsanız,
- Anne olmakla ilgili yetersizlik, suçluluk düşünceleriniz varsa,
- Normalde keyif aldığınız uğraşlardan keyif alamıyorsanız,
- Doğum öncesi kendinize bakımda yetersizlik, isteksizlik hissediyorsanız,
- İntihar düşünceleriniz varsa, gebelik depresyonu geçiriyor olabilirsiniz.
Gebelik depresyonu sıklıkla ilk 3 aylık dönemde ya da son 3 aylık dönemde daha sık görülmektedir.
Gebelikte Depresyonun Etkileri Ve Sonuçları Ne Olabilir?
Gebelikteki depresyon, annenin ruh sağlığının bozulmasına ek olarak fiziksel sağlığını olumsuz etkileyebilmekte; hatta intihar girişimi ve anne bebek ölümü ile sonuçlanabilmektedir. Dahası bebeğe giden stres hormonlarını arttırarak, erken doğum, zor doğum, düşük, kanama, bebekte kilo almada yetersizlik, gelişme geriliği, bebekte anormali oluşma riski, doğum sonrası bebekte hayati risk gelişmesi gibi sonuçlara zemin hazırlayabilmektedir.
Gebelikte Depresyon Tedavisi Neden Önemli?
Eğer gebe kaldığınızda hala devam eden bir depresyonunuz varsa, doğum öncesi siz ve bebeğiniz için gerekli fiziksel ve ruhsal bakımı alamayabilirsiniz ya da doğum sonrası depresyon geçirme riskiniz artar; bu da bebeğinizle aranızdaki bağlanma sürecini zora sokabilir. Hatta biraz daha ileri gidip büyüme geriliği, konuşmada gecikme gibi durumlara sebep olabilir.
Gebelik Depresyonu Nasıl Tedavi Edilir?
Depresyonunuzun ciddiyetine bağlı olarak psikoterapi yanı sıra antidepresan kullanımı psikiyatri uzmanı kontrolünde size önerilebilir. Eğer hafif düzey depresyon geçiriyorsanız genellikle ilk seçenek terapi olmakta, diğer düzeylerde ise terapi ve ilaç kullanımı doktor kontrolünde birlikte önerilebilmektedir.
Siz de yukarda bahsettiğim belirtilerden bir ya da birkaçına sahipseniz, en kısa zamanda bir uzman yardımı almaktan çekinmeyin.
Sağlıklı ve keyifli bir gebelik geçirmenizi dilerim.
Psikiyatrist Uzman Doktor Melis Ercan
