Dünya Kalp Federasyonu tarafından 2000 yılından beri düzenlenen 29 Eylül Dünya Kalp Günü, her yıl milyonlarca insanın kalp rahatsızlığı sebebiyle hayatını kaybetmesine dikkat çekmek ve insanları bilgilendirmek için düzenleniyor. Dünya Kalp Federasyonu alkol ve tütün kullanımı, sağlıksız beslenme, fiziksel aktivitenin yoksunluğu gibi en önemli risk faktörlerinin kontrol altına alınmasıyla bunlara bağlı kalp rahatsızlığı ve inmelerin yüzde 80 oranında azalacağını duyuruyor.
Dünya Kalp Günü’nün Önemi
2030 yılında kalp rahatsızlıklarına bağlı ölümlerin dünya çapında 22,2 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. Bu çok büyük bir rakamdır, önlem almamız, sağlığımızın değerini anlayabilmemiz için hem Dünya Sağlık Örgütü’nün hem de Sağlık Bakanlığı’nın verilerini, paylaşımlarını oldukça önemsemeliyiz. Uzmanlar, 40 yaş üstü her birey için kardiyovasküler riskin hesaplanması, davranışsal risk faktörlerine uygun müdahaleler ile kalp krizi, inme ve diğer rahatsızlıkların oluşmasını engelleyebilecek önlemlerin alınmasını önermektedir. Her kişinin kalp rahatsızlıklarına sebep olan davranışsal risk faktörleri ile ilgili farkındalığı arttırılmalıdır. Tütün ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları terk edilmelidir. Fiziksel aktivite kalbi yormadan yapılmalı, bununla ilgili bir uzmana danışılmalıdır.
Dünya Kalp Federasyonu Nedir?
Dünya Kalp Federasyonu, kalp hastalıkları ve buna bağlı inmeler için dünya çapında savaş veren bir kuruluştur. 200’den fazla üye kuruluşun işbirliği ile düşük ve orta gelirli ülkeler odağında çalışmalarını sürdürmektedir, 100’den fazla ülkede tıp toplulukları ve kalp dernekleri federasyonla işbirliği yapmaktadır. Dünya Kalp Günü’nün önemini vurgulamak için federasyon üyeleri sizi ve ailenizi bir şeyler yapmaya çağırıyor. Ailenizi ve çevrenizi birkaç küçük değişiklikle bile risklerden koruyabilirsiniz, onları tütün kullanımı, sağlıksız beslenme ve aktivitesiz yaşamın riskleri hakkında bilgilendirebilirsiniz. Türk Kardiyoloji Derneği sizi aşağıdaki maddeleri uygulamaya davet ediyor.
- Hareket Etmek: Her yıl ölümlerin yüzde 6’sı hareketsizlikten kaynaklanmaktadır. Diyabet, obezite ve fiziksel aktivite eksikliği gibi rahatsızlıkların erken yaşta görülmesi, ilerleyen yaşlarda kalp hastalığı riskini arttırmaktadır. Haftada 5 kez yarım saat süreyle yapılan orta zorluktaki aktiviteler kalp ve inme rahatsızlıkları riskini azaltır. Türk Kardiyoloji Derneği fiziksel aktivite olarak sadece düzenli spor yapmak zorunda olmadığınızı, evde, işte, bahçede veya herhangi bir yerde de bir şekilde egzersiz yapabileceğinizi dile getiriyor. Kendinize gerçekçi hedefler koymanızı, egzersiz seviyenizi kontrollü arttırmanızın doğru olduğunu söylüyor. Çevrenizde eğer varsa fiziksel aktivite yapabileceğiniz olanakları değerlendirebilirsiniz.
- Kalp Sağlığına İyi Gelen Besinler Tüketmek: Dünyada meydana gelen 10 ölümün 4’ü sağlıksız beslenme ile ilgilidir bu sebeple sağlıklı beslenme sağlığımız açısından son derece önemlidir. Şeker, tuz, doymuş yağ ve trans yağ sağlıksızdır ama giderek bu gıdaları tüketen insan sayısı artmaktadır. Meyve ve sebzeler kalp dostudur, kalp sağlığını korur. Türk Kardiyoloji Derneği şeker gibi sağlıksız bir gıdayı hemen hayatınızdan çıkaramıyorsanız meyve gibi gıdaları tercih edebileceğinizi söylüyor. Sağlıklı olan gıdaları çocuklarınızın tüketmesini istiyorsanız o gıdaları rengârenk bir şekilde hazırlayıp yedirebilir, eğlenceli bir sağlıklı beslenme ortamı yaratabilirsiniz. Tuz tüketiminizi ilk etapta sınırlayabilir daha sonra tamamen bırakabilirsiniz. Kullandığınız tabakları küçültüp, porsiyonlarınızı azaltabilirsiniz. Tabağınızda karbonhidrat ve proteinden daha çok meyve ve sebze bulundurabilirsiniz.
- Tütünü Bırakmak: Tütün kullanan her iki kişiden birinin tütüne bağlı hastalıklardan hayatını kaybettiği bilinmektedir. Günümüze maalesef sigara veya tütün kullanan genç ve çocukların sayısı artmaktadır. Her yıl 600.000’den fazla kişinin pasif içici olarak hayatını kaybetmesi de oldukça üzücü. Sigarayı ve tütünü bırakmak kalp hastalığı ve inme riskini azaltmaktadır. Evde sigara içmemek, içirtmemek, ailemizi sigara dumanından korumak, çocuklarımıza sigaranın zararlarını anlatmak, onların sigaraya başlamamalarını sağlamak önceliğimiz olmalıdır. Sigarayı bırakmak konusunda uzmandan yardım almak ise en çok tavsiye edilen şeylerden biri.
- Sağlık Kontrollerimizi Yaptırmak: Bir doktora gidip kan basıncı, kolesterol, glikoz seviyesi, kilo ve vücut kitle endeksini ölçtürmeliyiz. Böylelikle sağlığımızla ilgili önemli bilgiler elde edebiliriz.
Eğer tedavi almamız gerekirse doktorumuz bize bu konuda yardımcı olacaktır.
Maalesef kalp rahatsızlıkları hakkında yanlış bilgiler de vardır. Kalp hastalığı ve inmenin erkekleri, yaşlıları ve zengin toplumları etkilediği düşünülmektedir ama bu doğru olmayan bir bilgidir. Kalp hastalıklarına her iki cinsiyet de yakalanmaktadır. Sadece yaşlılar değil çocuklar da kalp rahatsızlığı yaşayabilir. Modern toplumda çocuklar sağlıksız ve şekerli besinleri daha fazla tüketmektedir, bu konuda ebeveynler olarak önlem almalıyız. Çocuklarımızı fiziksel aktiviteye yönlendirmeli ve onların sağlıklı besinler tüketmelerini sağlamalıyız.
Dünya Kalp Günü Etkinlikleri
Her yıl dünyada farklı ülkelerde bu güne özel farkındalık etkinlikleri düzenlenmektedir. Türkiye’de de sosyal medyada çeşitli farkındalık kampanyaları yapılıyor veya Dünya Kalp Günü için yürüyüş, bisiklet kullanma gibi dikkat çekici etkinlikler yapılıyor. Bazı futbol kulüpleri farkındalık yaratmak için maç öncesi pankart açarak herkesi sağlıklı yaşama davet ediyor. Ünlü kişiler, sağlık görevlileri, bu konuda uzman kişiler sosyal medyadan Dünya Kalp Günü mesajları yayınlayarak hepimizi kalp hastalıkları konusunda uyarıyor. Dünya Kalp Günü ile ilgili sözler paylaşmak, çevremizin bu konuda farkındalığının artmasını sağlayacaktır.
‘’Kalbinize iyi bakın çünkü içinde sevdikleriniz var.’’
Dünya Kalp Günü Haftası hepimizin kalp rahatsızlıkları konusunda hem bilinçleneceğimiz hem de çevremizi bilinçlendireceğimiz bir haftadır. Sadece bu dönemde değil her zaman bu konuda hassas olmalı ve sağlığımıza dikkat etmeli, sağlıklı olmayan alışkanlıkları bırakmalıyız ve çocuklarımıza da bu konuda örnek olmalıyız. Okullarda, işyerimizde, arkadaş ortamımızda bu konuda birbirimizi pozitif etkilemeli, farkındalık yaratan projeler oluşturmalıyız. Unutmayalım yalnızca bir tane kalbimiz var, onu korumak yaşamak demektir.
Hepimizin 29 Eylül Dünya Kalp Günü kutlu olsun!
Kaynakça:
